2016ko urria eta azaroa arteko 24 egunetan, Chimillaseko populazioak esperientzia pilotu bat izan du, atez ateko gaikako bilketaren inguruko sentsibilizazio-esperientzia pilotua izan dena: atez atekoa, zaldien bidez animali trakzioa erabili duen lehen esperientzia izan da eta bilketa-maila handiak lortu ditu, ohikoak baino askoz ere handiagoak.

Sistema horrek, batez beste, 330 gramo materia organiko bildu ditu egun eta pertsona bakoitzeko: 2,5 aldiz baino gehiago 5. edukiontziaren sistemarekin bat etorriz jasotzen dena baino.

Etxeko hondakin organikoaren bilketa sistema honen abantailak erabat baieztatzen dira: etxez etxeko zerbitzua, CO2 emisioen murrizketa garraioan, hondakin baten balioa handitzea eta kalitate handiko konposta lortzea.

Bilketaren arrakasta

Esperientziak hasieratik esan du udalerrian dauden 170 etxebizitzetatik 27k parte hartu dutela, eta horrek esan nahi du etxebizitza guztien % 16 a parte-hartzaile izan direla.

Guztira, 553 kg hondakin organiko bildu dira material ez egokirik gabe (inpropioak), 330 gramo pertsonako eta eguneko. 2 aldiz gehiago,  5. edukiontziaren sistemen bidez jasotzen dena baino. Datu horrek herritarren inplikazio handia adierazten du; izan ere, 5. edukiontziaren bidez jasotako pertsona eta egun bakoitzeko batez bestekoa 128 gr/pers/eguneko da, eta atez ateko ereduko bilketetan 282 gr/pers/eguneko, MAGRAMAren arabera.

Inpropioen maila (frakzio organikoan eskatu ez diren elementuak) %0koa izan da.

Konpostaje komunala

Chimillaseko etxeetan bildutako materia organikoa, inausketa hondarrak eta lastoa nahastuta dituen prozesu batean burutu da, kalitatezko konposta lortzeko helburuarekin.

Proiektuaren onurak

Udal hondakinek edo biohondakinek animalia-trakzioaren bidez zatiki organikoak biltzea abantaila ugari eskaintzen ditu. Zehazki, proiektuaren onurak honako hauek dira:

• Bildutako materia organikoaren kalitate altua
• Etxebizitzetako hondakin organikoen bilketa handia
• Hondakinen garraioak zaldien bidez, berotegi-efektuko isurien maila baxuenak eskaintzen ditu.
• Kalitatezko konposta sortzen da, ongarri natural bat, lurzoruen emankortasuna areagotzen duena.

Sentsibilizazio hitzaldia

Esperientzia hasi aurretik, auzokideen sentsibilizazio eta izen-emate hitzaldia Vermican Soluciones de Compostaje enpresaren eskutik etorri zen, eta bildutako hondakin organikoen esperientziaren antolaketan eta konpostajean aholkularitza eman dio Udalari.

Hitzaldia arrakastatsua izan zen, eta bertan gai organikoak zer diren, nola bereizi daitezkeen, eta animalien bidez nola antolatuko zenukeen bezalako gaiak jorratu ziren. Proiektu pilotuan bilketa maiztasun handiz egingo da, zerbitzua errazteko eta herritarrak ahalik eta gehien sentsibilizatzeko, astelehen, astearte, ostegun, ostiral eta larunbatetan goizeko 8etatik 10etara hain zuzen.

Huescako Diputazio Probintzialak %80an finantzatu du ekintza hau, eta Chimillaseko Udalak antolatu du, Chimillaseko Los Rosales zentro hipikoaren laguntzarekin.